Krajowy Rejestr Sądowy – najważniejsze informacje

Wielu z nas wielokrotnie w swoim życiu słyszało nazwę Krajowy Rejestr Sądowy lub KRS, ale nie do końca wiemy, na czym polegają jego zadania. Przedsiębiorcy przygotowujący się do otworzenia własnej działalności często są zmuszeni do zasięgnięcia informacji dotyczących niezbędnych formalności, jakich należy wcześniej dopełnić. Jeśli tworzymy spółkę jawną czy z ograniczoną odpowiedzialnością – bez wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego się nie obejdzie. Kto jeszcze ma obowiązek wpisu do KRS? Jak funkcjonuje? Czego dotyczy?

Co to jest KRS?

Krajowy Rejestr Sądowy powstały w wyniku uchwalenia ustawy z 1997 roku o KRS. Rodzaj rejestru publicznego, który zastąpił rejestry prowadzone odrębnie przed 2001 rokiem. Od 1 stycznia 2001 roku funkcjonuje jeden, integralny rejestr o charakterze jawnym. Co to oznacza w praktyce? Każdy, kto ma dostęp do internetu może wejść na rządową witrynę Ministerstwa Sprawiedliwości i zasięgnąć informacji o danym przedsiębiorstwie czy dłużniku.

Kto prowadzi KRS?

Za prowadzenie Krajowego Rejestru Sądowego odpowiedzialne są sądy rejonowe (gospodarcze, rejestrowe), których działalność koordynowana jest bezpośrednio przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Każdy sąd rejonowy odpowiada za obszar danego województwa lub regionu, w przypadku większych miast.

Kto podlega wpisowi do KRS?

O wpis do KRS muszą ubiegać się podmioty, które na mocy różnych ustaw zobligowane są do rejestracji w strukturach KRS. Zazwyczaj następuje to z urzędu. Wyjątek stanowi zgłoszenie dłużnika przez wierzyciela, który ma prawo złożyć odpowiedni wniosek poparty dowodami.

Trzy w jednym

Choć wydaje się, że Krajowy Rejestr Sądowy stanowi jeden twór, to jest to błędne przeświadczenie. W skład KRS wchodzą: rejestr przedsiębiorców, rejestr stowarzyszeń oraz rejestr dłużników.

Rejestr przedsiębiorców

W świetle prawa aby móc legalnie funkcjonować, przedsiębiorcy muszą dokonać wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Nie muszą tego robić osoby fizyczne prowadzące działalność jednoosobową lub spółkę cywilną. Kto ma obowiązek wpisu do KRS?

  • spółki przewidywane przez prawo handlowe
  • spółdzielnie
  • towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych
  • towarzystwa reasekuracji wzajemnych
  • instytuty badawcze
  • oddziały zagranicznych przedsiębiorstw

Rejestr stowarzyszeń

Stowarzyszenia czy organizacje również podlegają obowiązkowi wpisu do KRS. Można tutaj wyróżnić m.in.:

  • stowarzyszenia
  • fundacje
  • związki zawodowe
  • samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej
  • izby gospodarcze

Rejestr dłużników

Prowadzony w celu gromadzenia danych dotyczących podmiotów gospodarczych, z którymi relacje biznesowe mogą narazić nas na niepotrzebne ryzyko. Chodzi tutaj głównie o przedsiębiorstwa zmuszone do ogłoszenia upadłości. Mogą to być również osoby fizyczne, które zwlekają ze spłatą zadłużenia lub nie są w stanie uregulować zaległości. W Rejestrze Niewypłacalnych Dłużników pojawiają się również dane osób fizycznych, którym sąd odebrał prawo do prowadzenia własnej działalności lub pełnienia ważnych funkcji administracyjnych.

Wniosek o wpis do KRS – jak złożyć?

Są dwie możliwości. Po pierwsze, osobiście złożyć wymagane dokumenty, których wzór można pobrać z oficjalnej strony Ministerstwa Sprawiedliwości lub pobliskiego urzędu. Po drugie, wypełnione wnioski można wysłać drogą elektroniczną za pomocą odpowiedniej platformy.

Kiedy złożyć wniosek?

Nie później niż 7 dni od daty uzyskania prawa do wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Po upływie tego terminu może grozić nam surowa grzywna, jak również rozwiązanie podmiotu gospodarczego.